تیرآهن یک سازه آهنی بسیار پرکاربرد است که در ساختمان سازی اهمیت زیادی دارد. اگر از لحاظ ظاهری بخواهیم تیرآهن را مورد بررسی قرار دهیم، تیرآهن دارای یک تیغه به نام جان می باشد که به این تیغه دو بال عمودی متصل شده است. برای تولید این تیرآهن ها از روش نورد گرم استفاده می شود. تیرآهن ها دارای اندازه های مختلفی هستند. وقتی از اندازه تیرآهن صحبت می کنیم، در واقع منظورمان همان اندازه تیغه یا جان می باشد. اندازه های 6 تا 100 تیرآهن در بازار وجود دارند. کاربرد تیرآهن با توجه به سایز آن متفاوت است؛ برای مثال انواعی از آن با سایزهای 14، 16 و 18، بیشتر در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند. تیرآهن هایی که دارای اندازه بالاتر از 30 هستند، بیشتر در کارهای صنعتی، کشتی سازی و پل سازی مورد استفاده قرار می گیرند.
مزایای استفاده از تیرآهن
استفاده از تیرآهن ها مزایایی دارد. برای مثال بعد از اتمام یک سازه برای ساختمان ساز این امکان وجود دارد که سازه را توسعه و یا چندین قطعه را به هم اتصال دهد. استفاده از تیرآهن در ساختمان سازی آسان می باشد و در ارتفاع های بسیار زیاد نیز می توان از این وسیله استفاده کرد. سرعت نصب تیرآهن بالاست و به طبع سرعت پیشرفت پروژه را نیز بالاتر می برد.
انواع تیرآهن های استاندارد
تیرآهن ها دارای دو نوع I و H هستند. تیر های IPE و INP در دسته تیرآهن های I هستند و تیر های IPB و CPE در دسته H قرار دارند. در ادامه برای بررسی تفاوت تیر آهن ها با ما همراه باشید.
تیرآهن IPE با نام دیگر تیرآهن هاش یکی از انواع تیرآهن های استاندارد می باشد. برای شناسایی این تیر کافی است از دو سر تیر به آن نگاه کنید؛ می بینید که این تیر دارای بال هایی با ضخامت یکسان در ابتدا و انتها است. معمولا در ایران نقشه های ساختمان بر اساس این نوع تیر طراحی می شوند. این تیرآهن جزء تیر های بسیار پرکاربرد و پرطرفدار در ایران می باشد.
هر علامت اختصاری تیرآهن بکار برده شده در نام تیر، نشان دهنده ویژگی ها، نوع و کاربرد تیرآهن می باشد و به شما در یافتن پاسخ سؤال کدام تیرآهن بهتر است، کمک می کند. اگر در کنار اسم تیرآهن حرف V نوشته شده باشد، نشان می دهد تیر از وزن بالایی برخوردار است و سنگین می باشد اما اگر حرف L در کنار نام تیر نوشته شده باشد به معنی سبک وزن بودن آن تیر می باشد. برای نشان دادن ارتفاع بال تیر IPE از حرف H و عرض بال با حرف b نمایش داده می شود. حرف TG برای نمایش ضخامت بال تیر و حرف TS برای نمایش ضخامت جان استفاده می شود. همچنین حرف A نشان دهنده سطح مقطع تیر است.
تیرآهن INP: این تیرآهن ها بیشتر در صنایع، برج سازی، اسکله سازی و سدسازی مورد استفاده قرار می گیرند. هرچه بال های این تیر از جان فاصله می گیرند، ضخامت بال های آن کم می شود. این تیرها در واقع بر اساس استاندارد کارخانه های روسی و چینی تولید می شوند. حرف اختصاری که در بالا برای تیرآهن IPE بیان شد، برای این تیرآهن نیز کاربرد دارد. از جمله مزایای تیر INP این است که در سازه هایی که بسیار مرتفع هستند مورد استفاده قرار می گیرد و فضای کمی را اشغال می کند. نصب تیرآهن INP نیز به راحتی صورت می گیرد. (برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به این تیرآهن به مقاله مزایا و معایب تیرآهن inp در سایت آهن آلات دی مراجعه فرمائید).
تیرآهن IPB: این تیرها دارای قدرت تحمل کشش از دو جهت را دارند. معمولا طول این تیر ها از 12 متر شروع می شود و در پل سازی و برج سازی مورد استفاده قرار می گیرد. از مزایای استفاده از این تیر می توان به قابلیت جوشکاری راحت آن اشاره کرد. طول این تیر ها به 100 متر هم می رسد اما تیرهای I معمولا با ارتفاع 30 متر کاربرد دارند. (برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به این تیرآهن می توانید به مقاله ipb مخفف چیست در آهن آلات دی سر بزنید).
تیرآهن لانه زنبوری (CPE): این تیرآهن نیز جز دسته تیر های H است که قدرت تحمل بارهای کششی و فشاری بیشتری را در مقایسه با تیر های IPB ،IPE و INP دارد. تیرآهن لانه زنبوری از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است که سبب می شود استفاده از آن در برج سازی بسیار متداول باشد.
تمام تیرآهن های یادشده با توجه به کاربرد در سایزهای مختلف تولید می شوند که این عامل جزو فاکتورهای مهم در مقایسه تیرآهن به شمار می رود.