همواره برای ساخت لوازم و تجهیزات فلزی و حتی ساختمانی به ضخامت های مختلفی از ورق ها نیاز داریم، به همین منظور با استفاده از تجهیزات خاصی عملیات نورد بر روی صفحات انجام می شود تا به میزان مورد نیاز ضخامت دست یابیم. در این مقاله به صورت اجمالی به شرح و توضیح عملیات نورد فلزات پرداخته می شود.
نورد کاری چیست
به مجموعه عملیاتی که برای کاهش ضخامت ورق استفاده می شود نورد می گویند که برای انجام این فرآیند از دستگاه های خاص و پیچیده ای استفاده می کنند. به صورت کلی نوردکاری به دو روش انجام می شود که شامل: نورد سرد و نورد گرم می شود. در نورد گرم مواد مذاب از میان غلتک های نورد، عبور داده می شوند تا به ضخامت مورد نظر دست یابد، اما در نورد سرد با استفاده از جک های هیدرولیکی یا پنوماتیکی بر روی ورق با ضخامت بالا، و به کمک غلتک ها فشار وارد می شود و ضخامت ورق کاهش می یابد.
تجهیزات نورد کاری
در انجام نورد، نیازمند نیروی زیادی می باشیم که با تجهیزات هیدرولیکی و پنوماتیکی این نیرو ایجاد می شود. نکته مهم در انجام نورد (مخصوصا نورد سرد) این است که در اثر تماس بین ورق و استوانه ها نیروی اصطکاک زیادی به وجود می آید که این نیرو خود را به صورت افزایش دما نشان می دهد و الزاما نیازمند یک سیستم خنک کاری مناسبی می باشیم زیرا در غیر اینصورت امکان آتش سوزی وجود دارد. با توسعه و پیشرفت علمی، همواره شاهد عرضه دستگاه هایی هستیم که بسیار بزرگ بوده و به راحتی عملیات نورد را در کوتاهترین زمان انجام می دهند، برای مثال دستگاه هایی وجود دارد که ضخامت ورق آلومینیومی را از 6 میلی متر به 20 میکرومتر می رسانند که این فرآیند در طی عبور چندین باره ورق از میان غلتک های این دستگاه می باشد. در بعضی از دستگاه ها علاوه بر نورد امکان شکل دهی به ورق نیز وجود دارد تا زمان تولید کاهش یابد و کارآیی افزایش یابد. لوازم الکتریکی و سیستم های برقی که ترکیبی از علوم مختلف هستند در زمینه نورد بسیار کاربرد دارند. برای مثال سیستمی به نام X-ray در دستگاه های نورد سرد آلومینیوم وجود دارد که در هر لحظه ضخامت ورق را اندازه می گیرد و با دادن این اطلاعات به پردازنده مرکزی دستگاه نورد، فشار مورد نیاز برای نورد به کمک غلتک ها را به شیرهای تنظیم کننده فشار جک های هیدرولیکی می دهد و به صورت کلی این فرآیند خودکار و سریع انجام می شود.
امروزه در بسیاری از کاربری ها نیازمند ورق فلزی یا آلومینیومی با ضخامت متفاوت می باشیم برای مثال فویل آلومینیومی که برای ساخت کاغذ کره استفاده می شود 7 میکرومتر می باشد، در حالیکه ضخامت مورد نیاز برای ساخت صفحات آلومینیومی از 1 تا چند میلیمتر می باشد، بنابراین عملیات نورد کاری جز اصلی و پایه ای در صنعت می باشند و همواره کارخانه هایی وجود دارد که این عملیات را انجام می دهند.